Niemiecka firma ADAM Audio została założona w 1999 roku. Monitory ADAM Audio i ich sukces zostały zbudowane wokół opatentowanego przetwornika wysokotonowego X-ART (eXtended Accelerating Ribbon Technology) z zagiętą wstęgą, będącego dalszym rozwinięciem Air Motion Transformer wynalezionego w latach 60. przez Oskara Heila. Nie spoczywając na laurach, ADAM Audio kontynuuje rozwój swoich produktów, a najnowsza iteracja głośnika wysokotonowego X-ART, S-ART, debiutuje teraz w przeprojektowanej serii aktywnych monitorów studyjnych serii S.
Seria S trzeciej generacji składa się z pięciu modeli — jednego dwudrożnego i czterech trójdrożnych — z których trzy (dwudrożny S2V, oraz trójdrożne S3V i S5V) są zaprojektowane tak, aby stały pionowo, podczas gdy pozostałe dwa(trójdrożne S3H i S5H) są dedykowane do ustawienia poziomo.
Wygląd:
Przede wszystkim – Ładne są te monitory
Większość monitorów studyjnych wygląda tak, jakby ich estetyczny wygląd był późniejszą refleksją, ale nie w przypadku serii S z ADAMA. Są to kolumny, które równie dobrze prezentowałyby się w salonie, jak i w studiu, całe czarne z pięknie wyglądającym falowodem i zaokrągleniami na rantach. Chciałbym, aby więcej firm produkujących monitory studyjne zwracało uwagę na taką estetykę, ponieważ rozróżnienie między monitorami studyjnymi a kolumnami do użytku domowego jest w większości niepotrzebne — często polecam monitory studyjne do użytku stricte konsumenckiego.
Jak wiele nowoczesnych monitorów, ADAM Audio używa DSP w tych paczkach. Są to monitory aktywne, więc mają wewnętrzny wzmacniacz, a głośniki mają fajnie zaprojektowane oprogramowania do strojenia i udoskonalania dźwięku, gdzie firma mogłaby nieco dopracować owe. To powiedziawszy, marka zapewnia jeden enkoder rotate/push, który pozwalają skorygować dźwięk w zaskakująco wysokim stopniu. Możesz regulować pasmo w ośmiu zakresach, przy czym dwa skrajne pozwalają na regulacje jedynie filtrami półkowymi bez możliwości zmiany nachylenia co może radykalnie zmienić barwę i dostosować ją do pomieszczenia odsłuchowego.
Mamy 5 trybów pracy korekcji – Pure – która idealnie nadaje się do pracy z miksem, UNR – w tym trybie Processing przystosowany jest raczej pod przyjemne słuchanie materiału muzycznego oraz 3 tryby użytkownika w których możemy zapisać swoje ustawienia processingu. Oprócz dostępu do EQ mamy również możliwość wyboru wejścia analogowego lub cyfrowego AES, poziom wzmocnienia sygnału od -60 dB do +12 dB oraz możliwość korekcji opóźnienia sygnału od 0 mS do 5 mS.
Monitory posiadają wejście symetryczne XLR, wejście i wyjście AES oraz złącze USB B, dzięki któremu możemy monitory podłączyć do komputera z dedykowanym oprogramowaniem S Controll w którym mamy możliwość dokonywania zmian o których napisałem wcześniej. Opcjonalnie jest możliwość dokupienia złącza in/out sieciowego.
Budowa S3V
S3V to trójdrożny, przeznaczony do ustawienia pionowo monitor studyjny, głównie do zastosowań w średnim polu (co implikuje sporą przestrzeń odsłuchową), chociaż ADAM Audio twierdzi, że może być z powodzeniem używany w bardziej kompaktowych środowiskach. Fizycznie S3V jest dość imponującym obiektem, ma 536 mm wysokości i waży 25 kg. Ciężka, całkowicie czarna obudowa S3V zawiera punkty mocowania i jest wykonana z materiału odpornego na wibracje w celu zmniejszenia rezonansu i zniekształceń, z krawędziami o dużym promieniu zastosowanymi w celu zminimalizowania efektu dyfrakcji krawędzi. Z aerodynamicznego punktu widzenia system bass-reflex umieszczony z przodu obudowy został przeprojektowany w celu zmniejszenia tarcia powietrza i turbulencji, podczas gdy jego podwójne porty zawierają dodatkową technologię antyrezonansową w celu zminimalizowania zniekształceń.
Na tylnym panelu znajdują się złącza — zbalansowane analogowe wejście audio XLR, dwa złącza XLR do cyfrowego dźwięku AES3, a także gniazdo USB, które umożliwia użytkownikowi zdalne sterowanie wbudowanym procesorem DSP S3V za pośrednictwem bezpłatnego oprogramowania S Control firmy ADAM Audio. Wreszcie mały, zaślepiony panel skrywa obietnicę nadchodzącej opcji sieciowej.
Umieszczone nad złączami audio obrotowe enkodery typu „push-to-select” i mały ekran OLED zapewniają dostęp do nowego, autorskiego wbudowanego silnika DSP firmy ADAM Audio, który obsługuje zwrotnice/wzmacniacze/optymalizację przetworników i zapewnia pięć pamięci korekcji „strojenia pomieszczenia”, dwie z nich to ustawienia fabryczne. Ponadto DSP dba również o ochronę przetworników i przetwarza cyfrowe sygnały audio AES3.
Na przednim panelu S3V znajduje się nowy falowód dla wysokich częstotliwości i całkowicie nowy potrójny wzmacniacz: 500 W RMS klasy D dla basów, 300 W klasy D dla tonów średnich i zaprojektowany przez ADAM Audio 50 W, wzmacniacz analogowy klasy A/B dla tonów wysokich. Punkty podziału są ustawione na 250 Hz i 3 kHz i zgodnie z opublikowaną specyfikacją, S3V zapewnia pasmo przenoszenia od 32 Hz do 50 kHz, THD (powyżej 100 Hz) na poziomie 0,4 procent i maksymalny SPL (na parę w odległości 1 m) większy niż 124dB.
Nowa technologia
Aby poprawić i tak już imponujące osiągi X-ART w zakresie wysokich częstotliwości, przetwornik wysokotonowy S‑ART w S3V (również wykonany ręcznie w fabryce ADAM w Berlinie) jest zbudowany przy użyciu bardziej precyzyjnego procesu produkcyjnego, po którym następuje bardziej rygorystyczny test fabryczny. Głośnik wysokotonowy S-ART jest zamontowany w nowym falowodzie ADAM High-frequency Propagation System (HPS), solidnym bloku frezowanego aluminium, zaprojektowanym w celu uzyskania równomiernego, spójnego rozproszenia, które jest szerokie w płaszczyźnie poziomej i ściśle kontrolowane w płaszczyźnie pionowej. Model dyspersji tego nowego falowodu ma na celu nie tylko zminimalizowanie odbić od poziomych powierzchni przed miejscem odsłuchu (na przykład konsolety
mikserskiej), ale także stworzenie szerokiego, dobrze kontrolowanego punktu odsłuchu, nawet przy wysokich poziomach głośności.
Przetwornik średniotonowy Dome Cone Hybrid (DCH) monitora to nowa konstrukcja firmy ADAM Audio, która, jak sama nazwa wskazuje, jest częściowo kopułkową, a częściowo stożkową hybrydą. Niezwykle sztywna, jednoczęściowa, laminowana membrana z kompozytu węglowego ma specjalnie opracowaną piankową otoczkę i zachowuje się jak tłok do 8 kHz (1,5 oktawy powyżej nominalnego zakresu częstotliwości roboczej), a jej pasmo przenoszenia w zakresie niskich częstotliwości rozciąga się do 200 Hz. Przetwornik DCH został zaprojektowany tak, aby łączyć czyste zanikanie i liniową charakterystykę częstotliwościową przetwornika kopułkowego z zaletami przetwornika stożkowego o dużym skoku, w celu zapewnienia przejrzystego, bezbarwnego zakresu średniego pasma, nawet przy wysokim
poziomie odsłuchu. Przetwornik DCH znajduje się we własnym, indywidualnym falowodzie, ponownie zaprojektowanym tak, aby zapewniać szeroką w poziomie i ograniczoną w pionie spójną dyspersję, która również przyczynia się do istnienia szerokiego, dobrze kontrolowanego sweet spotu.
Fizyczne wymiary nowych falowodów umożliwiły firmie ADAM umieszczenie przetwornika DCH bliżej głośnika wysokotonowego S‑ART, dzięki czemu działa jako bardziej spójne źródło informacji audio w średnim zakresie, ponownie w celu pomocy w rozproszeniu w tym krytycznym obszarze częstotliwości przez co jest bardziej spójny, dokładniejszy i szerszy.
Sposób kotwiczenia dolnej części obudowy S3V to kolejna nowość zespołu inżynierów ADAM Audio, przetwornik basowy Extended Linear Excursion (ELE), który został stworzony specjalnie dla nowego systemu bass reflex serii S, a jego rozwój przebiegał równolegle z rozwojem pozostałych. Pod względem strukturalnym przetwornik basowy ELE w modelu S3V łączy nowy, lekki, wewnętrznie wytłumiony i niezwykle sztywny stożek „sześciogrzebieniowy” z obudową zaprojektowaną w celu wyeliminowania niepożądanego rezonansu i zniekształceń. Nowe, bardzo sprężyste zawieszenie głośnika o dużym skoku umożliwia duże wychylenia stożka w dowolnym kierunku, a bardzo naprężony liniowy układ zawieszenia tłumi ruch stożka w kontrolowany sposób i przywraca go do pozycji spoczynkowej.
Kolejna nowość, Sometric Magnet Assembly (SMA), zwiększa maksymalne możliwe wychylenie cewki drgającej ELE trzykrotnie w porównaniu z poprzednimi konstrukcjami przetworników ADAM Audio. Wydłużony nabiegunnik wystaje poza zespół magnesu, rozszerzając jego pole magnetyczne, pomagając zachować jego symetrię, a tym samym utrzymując liniową wydajność przetwornika i redukując zniekształcenia do minimum. To umożliwia membranie pracę w sposób liniowy przy bardzo dużych wychyleniach, umożliwiając przetwornikowi niskotonowemu ELE przemieszczanie większej objętości powietrza w celu dokładniejszego odtwarzania częstotliwości basowych.
Ponadto SMA zawiera wbudowany system wentylacji zaprojektowany, aby zapobiegać nagrzewaniu się dużych, specjalnie zaprojektowanych cewek drgających ELE, zmniejszając w ten sposób negatywne skutki kompresji. W przetworniku S3V ELE paraboliczne nabiegunniki SMA zapobiegają niepożądanej modulacji pola magnetycznego przetwornika, redukując nieliniowe zniekształcenia drugiego rzędu, a pierścienie demodulacyjne pomagają zachować symetryczność pola magnetycznego, minimalizując nieliniowe zniekształcenia trzeciego rzędu.
DSP
Jak wspomniano wcześniej, nowy silnik DSP ADAMA, oparty na najnowszej generacji chipów SHARC, implementuje zwrotnice zoptymalizowane pod kątem przetworników i końcówek mocy S3V, a także obsługuje ochronę przetworników opartą na limiterach, wejścia cyfrowe AES3 i przyszłe złącza dla zapowiedzianych opcji sieciowych. Ekran OLED i enkoder obrotowy typu push-to-select ułatwiają nawigację po menu. Ponieważ jednak ten interfejs użytkownika znajduje się na tylnym panelu S3V i prawdopodobnie będziesz chciał siedzieć w pozycji monitorującej podczas dokonywania regulacji.
Wygodniejszą metodą jest przewijanie opcji DSP, dostosowywanie poziomów wejściowych, ustawianie opóźnienia głośników, zarządzanie pięcioma ustawieniami EQ i ładowanie nowego oprogramowania do S3V przez USB i komputer z systemem Windows lub Mac z darmowym oprogramowaniem do zdalnego sterowania S Control.
W S3V dostępnych jest pięć wbudowanych lokalizacji pamięci EQ, z których dwie to nieedytowalne ustawienia fabryczne, pozostawiając trzy dostępne dla własnych ustawień dostrajania pomieszczenia. Dwa ustawienia fabryczne to Pure (płaski) i UNR (Uniform Natural Response), krzywa odpowiedzi częstotliwościowej własnego autorstwa ADAM. Korekcja S3V jest ośmiopasmowa — górne i dolne pasma półkowe oraz sześć indywidualnych, w pełni parametrycznych korektorów, wszystkie oferujące ±12 dB regulacji między 20 Hz a 20 kHz.
Konfiguracja
Ustawienie S3V stwarza niewiele wyzwań, pod warunkiem, że możesz ustawić go w odległości co najmniej 400 mm od ściany i że możesz z łatwością podnieść 25 kg. Po nieprzerwanym działaniu pary monitorów przez około 12 godzin przy ustawieniu Pure, zacząłem od dostrojenia ich do mojego środowiska odsłuchowego, co okazało się procesem ręcznym, ale przy pomocy oprogramowania Smaart oraz Sound ID.
DSP S3V jest bez wątpienia niezwykle potężny, skuteczny i przyszłościowy. Jednak chociaż praca z ekranem OLED i enkoderem na tylnym panelu jest dość prosta, wybranie tej trasy wymaga sporego ruchu między pozycją miksowania a tyłem S3V podczas wprowadzania i odsłuchiwania zmian w ośmiu pasmach EQ.
Znacznie łatwiej jest korzystać z bezpłatnej aplikacji S Control, ponieważ jej interfejs użytkownika jest znacznie wygodniejszy i bardziej intuicyjny niż kombinacja OLED/enkoder. Wiąże się to jednak z kilkoma niedogodnościami: zanim będzie można usłyszeć efekt jakiegokolwiek korektora na ekranie lub zmiany konfiguracji, zmiana ta musi zostać zapisana jako ustawienie wstępne w S3V, w którym to momencie DSP głośników uruchamia się ponownie, co zajmuje około 15 sekund, aby to zrobić. Ponadto obecnie program S Control może łączyć się tylko z jednym S3V naraz, co oznacza, że musisz fizycznie zmienić kable USB i ponownie uruchomić aplikację.
Jednak ten proces jest czymś, co zdecydowana większość użytkowników będzie musiała zrobić tylko raz lub dwa razy, a oprogramowanie jest z pewnością znacznie wygodniejszym sposobem uzyskiwania dostępu do DSP niż korzystanie z elementów sterujących na tylnym panelu. Dodatkową zaletą jest to, że może przechowywać w komputerze nieograniczoną liczbę ustawień wstępnych, oprócz pięciu zapisanych w głośniku. Jestem również pewien, że integracja oprogramowania DSP i S Control poprawi się z czasem, a niewykorzystane jeszcze gniazdo rozszerzeń może pozwolić na sprawniejszą integrację S Control w przyszłości.
Praca w studiu
Jeśli chodzi o wydajność, całkowicie nowe uzupełnienie przetworników S3V tworzy ogólny charakter, który w moich uszach brzmi wyraźnie bardziej „nowocześnie”. Przez wiele lat byłem mocno zniechęcony do produktów spod marki ADAM Audio. Dźwięk dla mnie był mocno przekłamany, niedokładny. Monitory S3V stanowczo zmieniły moją percepcję i odbiór marki. Instrumenty i ich transjenty wydają się ostrzejsze i bardziej skupione w całym spektrum częstotliwości na S3V niż chociażby na A77X. Dzięki wypełnionymi basami ścieżkom EDM, S3V nie tylko dostarczał informacje o niskich częstotliwościach z niezwykłą precyzją, ale był także w stanie utrzymać transjenty po obu stronach punktu zwrotnicy bas/średnica. Jakość, która bez wątpienia zostanie doceniona również w metalowych i rockowych studiach nagraniowych oraz przez producentów i inżynierów zajmujących się muzyką klasyczną i akustyczną. Popełniłem dotychczas na tych monitorach kilka miksów tak z gatunku pop, EDM, rock oraz metal. Uważam że są świetne. Od tego momentu reprodukcja średnich tonów jest po prostu znakomita. Co ciekawe, wydaje mi się, że głośnik wysokotonowy S‑ART lepiej kontroluje wysokie częstotliwości niż X-ART.
Dokładność i subtelność reprodukcji, do jakiej zdolne są nowe przetworniki (i ich wzmacniacze) w S3V, naprawdę wychodzi na pierwszy plan, gdy mamy do czynienia z muzyką orkiestrową i operową, odsłoniętymi instrumentami akustycznymi, ścieżkami perkusyjnymi, ścieżkami wokalnymi i ogonami pogłosowymi. Byłem pod wielkim wrażeniem poziomu szczegółowości, jaki dostarczyły monitory. Osobiście staram się monitorować na poziomie około 80 dBA podczas nagrywania lub miksowania, i S3V spisał się znakomicie na tym poziomie. Próbowałem pracować na nich w 100 dBA i poza tym, że było znacznie głośniej niż lubię przez dłuższy czas, nic się nie zmieniło – ogólna wydajność dźwiękowa pozostała dokładnie taka sama.
Przetworniki S-ART i DCH oraz ich falowody stworzyły strefę odsłuchu, która była znacznie szersza niż ta, do której byłem przyzwyczajony, i czułem się pewnie w tym, co słyszałem, kiedy przesuwałem się w obie strony mojej codziennej pozycji miksowania. ADAM Audio sugeruje, że S3V może być również używany bardziej w bliskim polu i chociaż jest to z pewnością wykonalne, ze względu na wysokość jego przedniej ścianki podejrzewam, że może zająć trochę eksperymentów, aby znaleźć pozycję, która zapewni ten sam poziom odsłuchu, jaki słyszałem w środku pola. Osobiście, biorąc pod uwagę moje doświadczenie z A77X, byłbym bardziej skłonny do korzystania z pary głośników S3H do użytku w bliskim polu.
Wnioski
S3V jawi mi się jako monitor o niezwykle wysokiej jakości, zaprojektowany przede wszystkim z myślą o prawdziwie profesjonalnym studiu nagraniowym, telewizyjnym i filmowym. Zapewnia wydajność audio wymaganą na tych rynkach, a dbałość o szczegóły w projekcie, jakość jego konstrukcji, wraz z zaangażowaniem firmy ADAM we wsparcie, bez wątpienia sprawią, że S3V będzie konkurentem, z którym należy się liczyć.
Biorąc pod uwagę jego cenę i ogólną doskonałość jakości dźwięku, S3V wydaje się być pewnym, że napisze nowy i odnoszący sukcesy rozdział w renesansie ADAM Audio pod przewodnictwem Davida Angressa. W nową serię S zainwestowano oczywiście znaczną ilość czasu, pieniędzy oraz badań i rozwoju, co dobrze wróży jej (i ADAM Audio) długowieczność i która, jestem pewien, umożliwi profesjonalnym studiom — i wszystkim innym, których utrzymanie zależy od wydajności i niezawodności swoich monitorów — aby z ufnością inwestować w S3V i jego kolegów ze stajni.
PS Dźwięk — słyszany i mierzony
Nieustannie wierzę, że monitory studyjne powinny być wzorem neutralności. W telewizji i filmie istnieją standardy branżowe, które pozwalają skalibrować ekran, aby zbliżyć się do obrazu zamierzonego przez twórców dzieła. To nie do końca istnieje w przypadku muzyki; najbliższe nam jest zastosowanie głośników o płaskiej charakterystyce częstotliwościowej i płynnej kierunkowości. Właśnie tego szukam we wszystkich monitorach, które testuje/używam. Monitory S3V dały mi to, czego szukałem od lat.
————-
Dominik Szumny z SHR Studios
